Dụng cụ quang học chủ yếu liên quan đến thấu kính hay kính lúp, đèn pin siêu sáng và các dụng cụ phát sáng khác. Tất cả chúng đề liên quan đến ánh sáng hay nói một cách khác nó liên đới tới đôi mắt của người. Trong khuôn khổ thư mục này, chỉ để cập đến phạm vi dụng cụ, phục vụ cho đo lường, nghiên cứu, giảng dạy, bảo dưỡng, bảo trì. Các lĩnh vực thuộc hàn lâm sẽ bỏ qua.

Kính lúp, dụng cụ được xem là phổ biến nhất trong đo lường liên quan đến ánh sáng. Đơn giản chúng là một thấu kính lồi, có thể là 1 mặt lồi, 1 mặt phẳng hoặc cả 2. Mỗi thấu kính có tiêu cự khác nhau và chúng quyết định độ phóng đại lớn nhất của kính lúp. Cơ sở toán học hay vật lý cho kính lúp có lẽ chúng ta đã được biết từ thời phổ thông. Ở đây không nhắc lại nữa, ta chỉ cần dùng, tuy nhiên cũng cần nhớ vài điểm. Đó là kính lúp còn tùy thuộc mắt người nhìn, do mắt người cũng là một thấu kính. Và hiển nhiên chúng ta khác nhau vì có người cận thị, có người viễn thị, loạn thị. Do vậy khi kết hợp với kính lúp sẽ cho ra các hệ thấu kính khác nhau.

Dụng cụ quang học

Vậy độ phóng đại của thấu kính hay kính lúp  là trị số quang không phụ thuộc mắt người nhìn. Chỉ phụ thuộc vị trí đặt vật và tiêu cự của kính lúp. Hầu hết các kính lúp ngày nay đều được trang bị đèn LED để chiếu sáng tiêu bản. Vogel Germany cũng sản xuất và trang bị đầy đủ.

Trong khu vực này, ta không bàn đến kính lúp điện tử đúng nghĩa. Dù có kính trang bị hệ thống kỹ thuật số để phóng đại và lưu trữ hình ảnh tiêu bản. Nhưng chỉ có một loại để soi chiếu cho board mạch hay mạch in điện tử.

Từ đặc tính ứng dụng của kính, các phụ kiện đi theo đem đến cho chúng sự phong phú về chủng loại. Một vài loại được tích hợp nhiều thấu kính vào một vật kính, cho ra đời kính lúp đa tròng. Hiểu đơn giản là chúng được nhét nhiều thấu kính với các tiêu cự khác nhau vào một. Điều này mang lại tiện ích cho người dùng có thể hoán chuyển nhanh độ phóng đại khi khoảng cách tiêu bản không đổi.

Nói lằng nhằng ở trên có thể làm bạn rối như canh hẹ khi đọc. Vốn kiến thức căn bản bao giờ cũng khô khan như thế. Tóm lại là bạn mua kính lúp thì nên mua loại phù hợp với mắt mình.

Dụng cụ chiếu sáng hay đèn rọi sáng

Có hàng tỷ chủng loài khác nhau trên hòn bi xanh khổng lồ này, chúng chỉ làm một việc duy nhất là sản sinh ra ánh sáng. Mục đích cũng chỉ để bạn nhìn cho rõ vật thể bạn quan tâm. Thế nhưng nó phức tạp hơn bạn tưởng nhiều, bởi chiếu sáng cái gì mới quan trọng. Nhiều khi bạn chiếu sáng không đúng lúc, đúng chỗ là banh ta lông luôn chứ chẳng chơi. Vì thế dưới đây có hàng chục loại đèn chiếu sáng, đôi khi bạn gọi nó là đèn pin.